สาระน่ารู้ของโรคเบาหวาน

บทที่ 1 สาระน่ารู้ของโรคเบาหวาน

โรคเบาหวานเป็นโรคที่คนไทยป่วยกันมาก ติด 1 ใน 5 โรคเรื้อรังของผู้ที่เริ่มเข้าสู่วัยกลางคน ซึ่งมีการพิสูจน์แล้วว่าโรคเบาหวานเกิดขึ้นจากหลายปัจจัย เช่น อาหาร พฤติกรรมการใช้ชีวิต การออกกำลังกาย และสุดท้ายหนีไม่พ้นกรรมพันธุ์ เป็นต้น

โรคเบาหวาน หมายถึงการที่มีระดับน้ำตาลในเลือดสูงกว่าเกณฑ์ที่กำหนด นึกถึงเลือดที่มีน้ำตาลมากๆจะเหมือนน้ำเชื่อมใช่มั้ยครับ เลือดที่มีลักษณะเหมือนน้ำเชื่อมนั้นจะหนืดมากกว่าปกติ เดินทางไปเลี้ยงส่วนต่างๆของร่างกายก็จะลำบาก โดยเฉพาะทางเดินที่มีเส้นเลือดฝอยนี่จะเดินทางไปลำบากมาก โดยเฉพาะอวัยวะที่มีเส้นเลือดฝอยไปเลี้ยงมากๆ เช่น สมอง หัวใจ ไต ตับ และตาเป็นต้น

ปกติแล้วเวลาที่มีน้ำตาลในเลือดสูงมากๆ ร่างกายอันแสนมหัศจรรย์ของเรา จะกระตุ้นให้ตับอ่อน สร้างฮอร์โมนชนิดหนึ่งออกมาเพื่อช่วยเก็บน้ำตาล เข้าสู่เซลล์ร่างกาย ฮอร์โมนนั้นชื่อ อินซูลิน (Insulin) นั่นเอง

โรคเบาหวานโดยทั่วไปจะมี 4 แบบใหญ่ๆ คือ

1) เบาหวานประเภทที่ 1 (Type 1 Diabetes)

ซึ่งเรามักพบในคนที่อายุน้อยกว่า 35 ปี พบได้ประมาณร้อยละ 10 เกิดจากการที่ตับอ่อนไม่สามารถสร้างฮอร์โมนอินซูลินให้เพียงพอได้ เนื่องจากเบตาเซลล์(beta cells) ของตับอ่อนถูกทำลายด้วยระบบภูมิคุ้มกันของร่างกาย เมื่อตับอ่อนไม่สามารถสร้างฮอร์โมนอินซูลินออกมาเก็บน้ำตาลจากเลือดเข้าสู่เซลล์ร่างกายได้ ต่อให้ทานข้าว แป้ง ของหวาน ไปมากแค่ไหน น้ำตาลที่ถูกย่อยมาจากอาหารเหล่านั้น ก็ยังล่องลอยในเลือดอยู่นั่นเอง เซลล์ต่างๆจึงไม่ได้รับน้ำตาล อาการที่เกิดขึ้นจึงรุนแรงมาก ถึงขนาดถ้าไม่ได้รับการฉีดอินซูลิน สมองจะขาดน้ำตาลจนหมดสติได้

2) เบาหวานประเภทที่ 2 (Type 2 Diabetes)

พบได้ทุกช่วงวัย และคิดเป็นร้อยละ90 นั่นคือเป็นเบาหวานที่พบเป็นส่วนใหญ่ เกิดจากการที่ตับอ่อนยังสามารถสร้างอินซูลินได้แต่ไม่เพียงพอต่อความต้องการของร่างกาย หรือเกิดภาวะดื้อต่ออินซูลิน ผู้ป่วยต้องมีการควบคุมอาหาร การใช้ยาชนิดกินหรือนานๆไปอาจต้องใช้อินซูลินชนิดฉีด เนื่องจากคนในกลุ่มนี้ พบว่า นิยมทานอาหารประเภทแป้ง ของหวาน หรือแอลกอฮอล์บ่อย จนอินซูลินต้องออกมาทำงานเพื่อเก็บน้ำตาลเข้าสู่เซลล์ร่างกายอย่างเหน็ดเหนื่อย นานๆเข้า เซลล์ร่างกายเริ่มชินชา ไม่ตอบสนองต่ออินซูลิน ตับอ่อนก็เริ่มไม่ไหว สร้างอินซูลินได้ลดลง ทำให้ระดับน้ำตาลในเลือดของคนกลุ่มนี้ค่อยๆสูงขึ้นเมื่อเวลามาถึง ตามด้วยเหตุและปัจจัยต่างๆที่ลงตัว โดยผู้ที่จะเกิดเร็วกว่าเพื่อน คือ ผู้ที่มีพันธุกรรมเป็นโรคเบาหวานติดตัวมาด้วย

3) เบาหวานที่เกิดระหว่างการตั้งครรภ์ หลังคลอดระดับน้ำตาลในเลือดจะกลับเป็นปกติ แต่จะมีความเสี่ยงสูงในการเกิดโรคเบาหวาน มีรายงานได้ถึงร้อยละ 50 เมื่อติดตามต่อไป 10 ปี ถ้าไม่มีการปรับพฤติกรรมชีวิตในการลดความเสี่ยง
.
4) เบาหวานจากสาเหตุอื่นๆ เช่น โรคของตับอ่อน โรคทางพันธุกรรม โรคเนื้องอกของต่อมหมวกไตที่สร้างฮอร์โมน ฯลฯ

ภาวะเบาหวาน (DM) หมายถึง คัดกรองเบาหวานและตรวจเลือดแล้วพบว่าโดยมีระดับน้ำตาล มากกว่าหรือเท่ากับ 126 มก./ดล. ส่วนภาวะ Pre-diabetes หมายถึง ภาวะเริ่มต้นก่อนที่จะเป็นเบาหวาน จะมีระดับน้ำตาล 100 – 125มก./ดล. (มีใครอยู่ในช่วงนี้รึเปล่าเอ่ย) ซึ่ง การตรวจน้ำตาลในเลือด หมายถึง การตรวจเลือดหลังอดอาหาร อย่างน้อย 8 ชั่วโมง เราเรียกอีกชื่อว่า Fasting plasma glucose (FPG)

อาการเบื้องต้นที่ต้องสังเกตุคือ ปัสสาวะบ่อยและมาก คอแห้ง กระหายน้ำ ดื่มน้ำมาก หิวบ่อย กินจุแต่ก็ยังอ่อนเพลีย

หากอยากหาตัวช่วย นอกจากจะควบคุมอาหาร พฤติกรรมการบริโภคเป็นสิ่งสำคัญที่จะนำเราไปสู่โรคในอนาคต เหมือนกับคำที่ได้ยินคุ้นหูว่า You are what you eat. เรากินแบบไหน อนาคตเราจะมีแนวโน้มโรคที่เกิดจากการที่เรากินแบบนั้นบ่อยๆ หากเราสามารถเลือกทานแป้ง ข้าว ของหวานได้อย่างเหมาะสมและพอเหมาะ โอกาสที่จะเกิดความเสี่ยงเหล่านั้นย่อมน้อยกว่าคนที่ไม่ควบคุมอาหาร (พูดง่าย แต่จะทำได้รึเปล่านั่นอีกเรื่อง)

วิตามินที่มีอยู่ในปัจจุบันค่อนข้างมีหลากหลายให้เราได้เลือกกิน ซึ่งการกินวิตามิน อาหารเสริมสมุนไพรนั้น มีหลากหลายประเภทที่จะช่วยให้ร่างกายเรามีความสมดุลย์ แต่จะมีชนิดไหนนั้น โปรดติดตามในตอนถัดไป

บทความโดย นพ.สมบูรณ์ รุ่งพรชัย
แพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านเวชศาสตร์ชะลอวัย และเวชศาสตร์การกีฬา ศูนย์ Vitallife Wellness Center ร.พ.บำรุงราษฎร์

ควบคุมดูแลระดับน้ำตาลด้วยสารสกัดจากธรรมชาติที่มีข้อมูลทางการแพทย์สนับสนุน ปราศจากสารเคมี ไม่มีผลข้างเคียงต่อตับ-ไตสำหรับการทานระยะยาว

Interpharma ขอแนะนำ PreBS (Pre Blood Sugar) ทางเลือกใหม่สำหรับผู้ป่วยโรคเบาหวาน